"Zwrotne instrumenty finansowe w działalności spółdzielni".
Kwestia pozyskania środków finansowych na rozwój spółdzielni to od wielu lat jedna z największych bolączek ruchu spółdzielczego. Problem ten dotyczy również innych podmiotów zaliczanych do sektora ekonomii społecznej, stąd od wielu lat prowadzone były prace nad stworzeniem instrumentu pożyczkowego, który udzielałby wsparcia przedsiębiorstwom mającym trudności w uzyskaniu kredytu bankowego. W pracach tych uczestniczył również Związek Lustracyjny Spółdzielni Pracy prezentując ważne z punktu widzenia spółdzielczości pracy postulaty.
Fundusz Pożyczkowy Ekonomii Społecznej został uruchomiony pilotażowo na początku 2013 roku a do czerwca 2018 roku skorzystało z niego 27 spółdzielni pracy, które łącznie zaciągnęły 52 pożyczki. Stały się one grupą badawczą badania, które w okresie od sierpnia 2018 r. do marca 2019 r. przeprowadziła Agencja Rozwoju i Promocji Spółdzielczości ZLSP.
Głównym jego celem była analiza oceny Prezesów spółdzielni w zakresie wpływu pożyczki na rozwój spółdzielni oraz na podejście do korzystania ze zwrotnych instrumentów finansowych w ogóle. Ponadto celem badania był również opis doświadczeń przedsiębiorstw spółdzielczych w zakresie korzystania z pożyczek dla ES oraz ocena samej oferty pożyczkowej.
W raporcie, który powstał w maju br. zaprezentowano m.in.:
- krótki rys historyczny dotyczący definiowania ekonomii społecznej i obecności w tych definicjach spółdzielczości pracy,
- ofertę w zakresie zwrotnych instrumentów finansowych,
- zakres współpracy pomiędzy ZLSP a TISE, będącego operatorem Funduszu Pożyczkowego ES,
- metodologię badania,
- analizę materiału badań jakościowych, a więc wywiadów telefonicznych z Prezesami spółdzielni,
- analizę danych zgromadzonych przy wykorzystaniu ankiety internetowej.
Wnioski z badań jakościowych oraz ilościowych zaprezentowane w raporcie posłużą do dalszych prac nad rozwojem zwrotnych instrumentów finansowych, których odbiorcami będą m.in. spółdzielnie pracy. Rozwój tego rodzaju wsparcia zapisany został jako jeden z głównych punktów w Programie Działalności Związku Lustracyjnego Spółdzielni Pracy na lata 2018 – 2021, gdzie podkreślono „wagę instrumentów finansowych jako jednego z głównych czynników rozwoju przedsiębiorstw spółdzielczych”, zadeklarowano „dalsze rozwijanie Funduszu Pomocy Spółdzielniom, rozwijanie współpracy z TISE oraz innymi instytucjami finansowymi (…). Wszystkie te działania mają się przyczyniać do podnoszenia konkurencyjności przedsiębiorstw spółdzielczych, a co za tym idzie utrzymania miejsc pracy”.
Joanna Brzozowska-Wabik